Enkazın çıkarılışı.
(Kaynak: aviationweek.com)
Murpy Kanunu, kabaca, şöyle söyler…: “Bir şeyin kötü sonuçlanma olasılığı mevcutsa, o (kötü şey) gerçekleşecektir”…!
Bu yazı, riskli bir uçuşa teşebbüs eden iki gencin, Aviationweek.com”da, 26 Mayıs 2016’da yayımlanan (özet) hikayesi…!
İki genç Pilot, 24 Mart 2014 tarihinde, Piper Seminole PA-44-180 tipinde bir uçakla gerçekleştirdikleri uçuşta hayatlarını kaybetti…
Uçuş esnasında parçalanan uçak Brunswick (Georgia-ABD) yakınındaki tuz bataklığına düştü…
Kazayı inceleyen NTSB (National Transportation Safety Board), bu kazanın, “aletli uçuş şartlarında” ( stratiform instrument meteorological conditions) uçan pilotların uçağın kumandasını kaybetmesi sonunda meydana geldiği sonucuna vardı…!
NTSB’ye göre, bu uçuşta pilotlar uçakta, aletli uçuş için, çalışır (faal) durumda mevcut olması gereken “Minimum Ekipman” şartına (Minimum Equipment List) uymamışlardı… Uçuş esnasında da sağlıklı kararlar verememişlerdi…!
Uçağın kalkışı öncesinde çalışır durumda olan tek vakum pompasının arızalanması sebebiyle, uçağın referans eksenlerine göre pozisyonunu (attitude) gösteren gösterge de arızalanmış, kafası karışan pilotlar uçağın uçuş pozisyonunu sağlıklı değerlendirememişti…
NTSB’nin gerçekleştirdiği araştırmaya göre, sağ koltukta oturan pilot son kazayla sonlanan uçuştan altı ay öncesi dönemde başka uçuş yapmamıştı…Toplam “aletli uçuş” tecrübesi 8.8 saatti…!
Sol koltukta oturan pilotun toplam “aletli uçuş” tecrübesi ise, sadece, 1.8 saatti…!
İmalatçı Firmanın mevcut Teknik Talimatına (Service Letter) göre, vakum pompalarının toplam 500 uçuş saati veya altı yıl sonunda, bakım amacıyla sökülüp, yenisinin/bakımlısının takılması gerekiyordu…Kısaca, kullanım süresi sınırlandırılmış bir ekipmandı…
Sağ motor üzerindeki (uçuştan önce arızalı olan) vakum pompasının seri numarası, bakım kayıtlarındaki seri numaraları ile uyuşmamaktaydı…!
Bakım kayıtlarına göre, sol motor vakum pompası son revizyondan sonra 1207.8 saat toplamıştı (uçmuştu)…!
Enkaz mahallinde gerçekleştirilen incelemelerde, uçağın suya çarpmasından önce havada parçalandığı (inflight breakup of the airframe) anlaşıldı…!
NTSB’nin raporuna göre, Uçağı pilotlara teslim eden İşletme Yetkilisi, uçağın bu uçuşuna engel teşkil eden bir eksiğinin mevcut olmadığını beyan etmiş olsa da, FAA FAR Part 91’de: Vakum pompalarından sadece biri çalışır durumda iken, uçağın sadece “görerek uçuş” (Visual Flight Rules) şartlarında uçuşuna izin verilebileceği ifade edilmekteydi…!
Sonuç olarak:
- Uçağı uçuşa veren, göründüğü kadarıyla, Pilotları eksik/yanlış bilgilendirmiş… Üzerinde arızalı bir ekipman varken, bu hava şartlarında, uçuşa verilmemesi gereken uçağı uçuşa vermiş…!
- Mevcut hava şartları için uçuş tecrübesi yeterli olmayan Pilotlar, uçuş öncesinde, mevcut durumu sağlıklı değerlendiremeyerek uçuşa başlamış…!
- Uçuşta meydana gelen pompa arızası, Pilot için çok gerekli olan “uçak durum/pozisyon bilgisi”nin kaybına sebep olmuş…!
- Pilotlar, muhtemelen, çevreyi/ortamı/pozisyonu sağlıklı değerlendirme algısını kaybetmiş (spatially disorientation)…!
- Anormal pozisyona giren uçağın kumanda yüzeylerinin parçalanmasının da katkısı ile kumandası kaybedilmiş…!
“Murpy” Kanunu tekerrür etmiş…!
Yararlanılan Kaynaklar:
